کد مطلب:36633 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چـرا ولايـت فقيه - همانند رياست جمهوري - دوره اي نباشد , تا از مضرات تمركز قدرت در دست يك نفر جلوگيري كنيم ؟

در جـواب ايـن پـرسش ذكر چند نكته لازم است كه بايد مورد بررسي قرار گيرد :نقطه ثبات در نظام سياسي1 - وجود نقطه ثبات در نظام سياسي مطلوب است . همه فيلسوفان سياست متفقند اگر در كشوري بتوان از آفات نقطه ثبات جلوگيري كرد ,چنين چيزي خود به خود رجحان دارد . بـر همين اساس در بسياري از كشورهاي دنياافزون بر قواي سه گانه يك شيوه سلطنت يا رياست جمهوري دائم يا امپراتوري وجوددارد . قـابـل توجه است كه برخي از اين كشورها مانند انگلستان مهد دمكراسي جديد وتمدن صنعتي به شمار مي آيد . اسـتـدلال مـعـتـقدان اين نظريه اين است كه بريتانياي كبير - كه حاكميت بسياري از كشورها را داشـت و هـنـوز هم با بسياري از كشورهامشترك المنافع است - نيازمند نقطه ثابت است , كه در واقع مظهر اقتدار و امنيت ملي است . جـلـوگـيـري از آفـات نـقـطه ثبات 2 - آيا مي توان از آفات نقطه ثبات جلوگيري كرد ؟در واقع مـهـمـترين فايده دوره اي كردن , جلوگيري از فسادي است كه با فربه شدن ناموزون قدرت , در دست يك نفر - در زمان طولاني - حاصل مي شود . پاسخ اين مشكل با اندكي جستجو در اصل نظريه , به دست مي آيد . تـوضـيـح آنكه يكي ازشرايط رهبر , عدالت و تقواست , و قانون , مجلس خبرگان را موظف كرده اسـت هم درمقام كشف و تشخيص ( آغاز رهبري ) و هم در مقام بقا , ( استمرار رهبري ) رهبراين صفات را داشته باشد . اگـر عـدالـت و تقوا نباشد , هيچ گاه شخصي به عنوان ولي فقيه انتخاب نمي شود حتي اگر در ابـتدا رهبر , عادل و متقي بود , ولي در ميانه راه عدالت يا تقواي خود را از دست داد , خود به خود از اين مقام عزل مي شود ووظيفه خبرگان است كه عزل او را اعلام كنند ; چون ولايت الهي را از دست داده است . حضرت امام قدس سره مي فرمايد : ( اگر ولي فقيه يك كلمه دروغ بگويد , يك كلمه ,يك قدم بر خلاف بگذارد , آن ولايت را ديگر ندارد . (1)3 - آخـرين نكته اي كه بايد مورد بررسي واقع شود , نقش كاشف بودن خبرگان و كشف كسي كه صلاحيت اداره جامعه اسلامي را دارد , مي باشد . گاه دوره اي با توسط انتخابات مستقيم مردم ظهور مي كند و گاه توسط مجلس خبرگان ;چون انـتـخاب مستقيم توسط مردم خود سئوال مستقل و داراي اهميت بسياري است ,جداگانه مورد بررسي قرار گرفته است . امـا بعد از آنكه مساله نقطه ثبات و فوايدآن را از ديدگاه فلاسفه سياست مورد اشاره قرار داديم و تمهيدات لازم در وظايف خبرگان و نظارت آنها بر رهبر را ملاحظه كرديم , بايد گفت انتخابات دوره اي درمورد رهبر لازم نيست ; چون وظيفه خبرگان كشف ( تشخيص ) مصداق رهبر است . خـبـرگـان و شـنـاسايي رهبرتوضيح آنكه بدين گونه نيست كه عده اي كانديدا بشوند و اعضاي خـبـرگـان مـجبور به گزينش شايسته ترين فرد باشند , بلكه كانديداهاي رهبري در مرحله اول تـمـامي اسلام شناسان داراي صلاحيت مي باشند , و كار خبرگان نخبه شناسي است - آن هم در گـسـتـره تـمـامـي جـامعه اسلامي , نه فقط در محدوده عده اي خاص - به همين دليل كشف ( تشخيص )آنها داراي اهميت است . هـرگـاه و به هر دليل منطقي خبرگان به اين نتيجه رسيدندكه رهبر شرايط رهبري را از دست داده است و يا كس ديگري در زمان رهبري ايشان پيدا شده كه از او اقوي و بهتر است , رهبري خود بـه خـود از مـقـام خود عزل شده ولازم است خبرگان عزل ايشان را اعلام كند و فقيه ديگري را جانشين وي سازند . دراين صورت ديگر لازم نيست هر از چند گاهي انتخابات صورت گيرد . هـمه خوب مي دانيم برگزاري انتخابات تا چه اندازه لوازم و پيامدهاي اجتماعي دارد , گذشته از آنكه با اقتدار رهبري و نقطه ثبات بودن ايشان در جامعه سازگاري ندارد . اهميت اين نكته هنگامي آشكار مي شود كه فقيهي با كفايت و لايق چون حضرت آيه اللّه خامنه اي بر مسند ولايت تكيه زند و تدبير امور را به عهده بگيرد و به گونه اي عمل كند كه دوست و دشمن به كفايت و لياقتش اعتراف كنند و گاه آشكارا آن را بر زبان آورند . در چنين مواقعي است كه محوريت چنين فقيهي نقطه قوت نظام است , بر همگان است قدر آن را بدانند و در تبعيت از ايشان بكوشند . در پـايـان خوب است به اين نكته توجه شود كه تئوري دوره اي بودن رهبري و رياست درجوامعي مـطـرح شـده كه بسياري از كانديداها داراي ضعفهاي اخلاقي و حتي حقوقي هستندو هر روز در دنيا شاهد به دادگاه كشيده شدن روساي جمهور و نخست وزيران و سايرمقامات عاليرتبه هستيم طبعا هر چه دوران حكومت چنين كساني كوتاهتر باشد احتمال سوء استفاده اشان كمتر است اما در نـظـامي كه رهبر آن داراي عاليترين مقام تقوا وعدالت و تالي تلو معصوم است جاي چنين توهمي نـيست و اكنون كه دو دهه از حكومت چنين افرادي در ايران اسلامي مي گذرد كوچكترين نقطه ضـعـفـي در زندگي امام راحل يامقام معظم رهبري ديده نشده است و اگر چنين چيزي وجود مـي داشت دشمنان اسلام وانقلاب هزاران مرتبه آن را بزرگ مي كردند و هزاران بار در رسانه هاي گروهي پخش مي كردند .

---

پرسشها و پاسخها
مصباح يزدي - محمد تقي 1 - صحيفه نور , ج 11 , ص 22 , مصاحبه پروفسور ( الگار ) با امام خميني قدس سره .